"Fəal və təşkilatçı insanlar daha uzun ömür yaşayır" - Elmi araşdırma

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

"Sadə özünütəsvir sözləri ömrün uzunluğunu proqnozlaşdıra bilər..."

ABŞ, İrlandiya, Fransa və Estoniyadan olan beynəlxalq alimlər qrupunun apardığı bir tədqiqat qrupu insanın şəxsi xüsusiyyətlərinin ömrün uzunluğuna təsirini araşdırıb. Nəticələr "Journal of Psychosomatic Research" jurnalında dərc olunub.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "naukatv.ru" nəşri yazıb.

Ömrün sirlərini açan araşdırma

Araşdırmada 22 mindən çox yetkin şəxs iştirak edib, müşahidə müddəti isə 6-28 il arasında dəyişib. Tədqiqat göstərib ki, insanlar özlərini "fəal", "enerjili", "təşkilatçı", "çalışqan", "ciddi" və "yardımsevər" kimi təsvir etdikdə, onların ömrü daha uzun olur. Xüsusilə, "fəal" sözünü seçənlərin ölüm riski müşahidə dövründə 21 faiz daha az olub, yaş, cins və sağlamlıq vəziyyəti nəzərə alınaraq hesablanıb.

Fərdi özünütəsvir sözlərinin üstünlüyü

Əvvəllər tədqiqatçılar ömrə təsir edən amilləri geniş kateqoriyalar üzrə araşdırırıb, məsələn: ekstraversiya, vicdanlılıq, açıq fikirli olmaq, dostcanlılıq, nevrotizm - bu, "böyük beşlik" adlandırılıb. Lakin yeni araşdırma göstərir ki, sadə, konkret özünütəsvir sözləri daha dəqiq proqnoz verir.

Psixoloq Rene Mottus izah edir: "Tədqiqat göstərir ki, insanlar tərəfindən seçilmiş kiçik və spesifik xüsusiyyətlər, məsələn, "təşkilatçı və ya "enerjili" olmaq ölüm riskini daha dəqiq proqnozlaşdırır". Bu nəticə həm psixologiya, həm də tibbi tədqiqatlar üçün önəmli hesab olunur, çünki şəxsiyyətin incə nüansları ölüm riski ilə əlaqələndirilə bilir.

Pozitiv və neqativ xüsusiyyətlərin təsiri

Tədqiqat həmçinin göstərin ki, fərdlərin antipod xüsusiyyətləri - passivlik, əsəbilik, tez qıcıqlanma və yüksək stress həssaslığı ömrün qısalması ilə əlaqəlidir. Alimlər vurğulayır ki, bu, məcburi nəticə deyil: artıq narahatlıq şəxsin taleyini əvvəlcədən müəyyən etmir, fəallıq isə ömrü avtomatik uzatmır.

Mühüm olan odur ki, müəyyən xüsusiyyətlər insanın həyat tərzinə və sağlamlıq vərdişlərinə təsir göstərir: təşkilatçılıq sağlam vərdişləri qorumağa kömək edir, dərman qəbulunu tənzimləyir, fəallıq fiziki sağlamlığı dəstəkləyir, çalışqanlıq və diqqətlilik maliyyə və gündəlik həyatı idarə etməyə şərait yaradır, yardımsevərlik və empatiya sosial əlaqələri gücləndirir, psixoloji dayanıqlığı artırır.

Tibbi və praktiki əhəmiyyəti

Psixoloq Samuel Henri bildirir ki, belə tədqiqatlar rutin tibbi müayinələrdə şəxsiyyətin qiymətləndirilməsinə daxil edilə bilər. Özünü "təşkilatçı" hesab etməyən şəxslər dərman qəbulunu gecikdirə bilər, "fəal" olduğunu düşünməyənlər fiziki fəaliyyətə başlamaqda çətinlik çəkə bilər. Bu, doktorların və ictimai səhiyyə mütəxəssislərinin riskləri erkən aşkar etməsinə və fərdi müdaxilələr planlamasına imkan verir.

Gələcək ömrün proqnozu

Tədqiqat göstərir ki, "fəal", "enerjili", "təşkilatçı", "yardımsevər" kimi sadə sözlərlə özünü təsvir etmək yalnız psixoloji portret yaratmır, həm də insanın ömrünü proqnozlaşdırmaq üçün ölçülə bilən göstərici ola bilər. Beləliklə, şəxsiyyət yalnız həyat keyfiyyətinə deyil, həm də davamlılığa və uzunömürlülüyə təsir edən mühüm amil kimi dəyərləndirilir.