"ABŞ-ın xüsusi nümayəndəsi Uitkoff: tənqidlər, gözləntilər və Ukrayna ilə görüşün nəticələri" - "Politico"

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

"Təcrübəsiz diplomatın xaotik vasitəçiliyi ABŞ, Avropa və Ukraynada suallar doğurur..."

ABŞ prezidenti Donald Trampın Ukrayna üzrə xüsusi nümayəndəsi və iş adamı Stiv Uitkoff artıq yarım ildir ki, Rusiya ilə aparılan danışıqlarda əsas vasitəçi rolunu oynayır.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Politico" nəşri yazıb.

Nəşr yazır ki, Uitkoffun fəaliyyəti həm Vaşinqtonda, həm də Avropada birmənalı qarşılanmır: bəziləri onun diplomatik təcrübəsizliyini kəskin tənqid edir, digərləri isə Trampın ona verdiyi birbaşa dəstəyin yeni imkanlar yaratdığını düşünür.

Təcrübəsizlik və xaotik diplomatiya

"Politico"nun yazdığına görə, Uitkoffun danışıqlar üslubu Trampın biznes təcrübəsinə bənzədilir - xaotik və qeyri-proqnozlaşdırılandır. ABŞ rəsmilərinin bir qismi iddia edir ki, o, ekspertlərlə məsləhətləşmədən birbaşa hərəkət edir, bəzən isə Putinin sözlərini yanlış təqdim edir. Məsələn, Moskvadan qayıtdıqdan sonra o, guya Rusiyanın böyük ərazi güzəştlərinə hazır olduğunu bildirib, lakin sonradan bu açıqlamanı dəyişib. Bu isə tərəfdaşların etimadını sarsıdıb.

Digər tərəfdən, onun müdafiəçiləri deyir ki, Tramp-Putin görüşünü Alyaskada təşkil etməsi və Avropa liderlərinin sürətli şəkildə Ağ Evə dəvət olunması Uitkoffun müəyyən uğurlarıdır. Hətta Finlandiya prezidenti Aleksander Stubb görüşlərdən sonra bildirib ki, son həftələrdə müharibənin dayandırılması istiqamətində əvvəlki illərlə müqayisədə daha çox irəliləyiş əldə olunub.

Moskva və Avropanın narazılığı

Uitkoffun təklif etdiyi bəzi "kompromislər" həm Kiyevdə, həm də Avropada narazılıq doğurub. Rusiya tərəfi ABŞ-dan Donetsk, Luqansk və Krım üzərində nəzarətin tanınmasını istədikdə, Vaşinqton bunu irəliləyiş kimi qiymətləndirib. Lakin Ukrayna və Avropa İttifaqı bunu işğalın leqallaşdırılması kimi dəyərləndirib. Avropalı diplomatlar hətta Uitkoffa Donbasın strateji əhəmiyyətini izah etmək üçün onu ABŞ-ın Florida ştatı ilə müqayisə ediblər.

Yermak- Uitkoff görüşü: təzyiq yoxdur

Bütün bu ziddiyyətli fonun içində Ukrayna Prezident Administrasiyasının rəhbəri Andrey Yermakın ABŞ-da Uitkoffla görüşü xüsusi diqqət çəkib. Yermak jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, amerikalı tərəfdaşlar Ukraynaya heç bir ərazi güzəştinə məcbur etmirlər. Əksinə, əsas mövzu təhlükəsizlik zəmanətlərinin formalaşdırılması olub.

Yermakın sözlərinə görə, hazırda müxtəlif variantlar müzakirə olunur və məqsəd NATO-nun 5-ci maddəsinə bənzər bir mexanizmin yaradılmasıdır: yəni Ukraynaya qarşı yeni hücum olarsa, ABŞ və Avropa ölkələri avtomatik müdafiə öhdəliyi götürməlidir.

Emosional an və gələcək planlar

Görüş zamanı Yermak Uitkoffa Rusiya raket zərbələrinin nəticələrini göstərən fotolar təqdim edib. Onun sözlərinə görə, ABŞ nümayəndəsi bu mənzərəni emosional reaksiya ilə qarşılayıb və xüsusilə uşaqların qətliamının onda dərin təəssürat yaratdığını bildirib.

Uitkoff yaxın vaxtlarda Ukraynaya səfər edəcəyini vədi verib. Yermak isə qeyd edib ki, ABŞ nümayəndə heyətində general Kelloqun (Ukrayna üzrə məsul şəxs) fəaliyyəti ilə Uitkoffun (Rusiya üzrə məsul şəxs) işini birləşdirmək məntiqli olardı.

Stiv Uitkoff hələ də diplomatiyada çox təcrübəsiz görünür və onun üslubu həm ABŞ-da, həm Avropada, həm də Moskvada qarışıq reaksiyalar doğurur. Lakin Trampın etimadı və son həftələrdə intensivləşən diplomatik təmaslar prosesə müəyyən dinamika gətirib. Ukrayna tərəfi də vurğulayır ki, əsas məsələ ərazilər deyil, dayanıqlı təhlükəsizlik zəmanətləridir.