Dünya Trampın ədalətsiz Qəzza təşəbbüsünü necə qarşılayıb?..-ARAŞDIRMA

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

Məlum olduğu kimi, ABŞ prezidenti Donald Tramp İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu ilə birgə mətbuat konfransında Qəzza zolağına uzunmüddətli nəzarəti ələ keçirmək niyyətində olduğunu bildirib. O, bölgəyə Amerika qoşunlarının yerləşdirilməsinin mümkünlüyünü istisna etməyib və yerli əhalinin ərəb dövlətlərinə köçürülməsini təklif edib. Tramp bildirib ki, ABŞ Qəzzanı Riviera ilə müqayisə oluna biləcək müasir dünya səviyyəli kurorta çevirə bilər.

Bu bəyanata bütün dünyada reaksiyalar birmənalı olmayıb.

Moderator.az təfərrüatları İslam.ru nəşrinin materialına istinadla təqdim edir:

"HƏMAS"-ın mövqeyi

"HƏMAS" hərəkatının sözçüsü İzzat ər-Rişk Trampın bəyanatını tənqid edərək, bunu Fələstin məsələsinin dərindən yanlış anlaşılmasının sübutu adlandırıb.

“Qəzza heç kimin nəzarətinə verilə bilən ərazi deyil. Bu, işğal olunmuş vətənimizin ayrılmaz hissəsidir və istənilən qərar işğala son qoymağa və Fələstin xalqının hüquqlarının tanınmasına əsaslanmalıdır”, - o, telegram-kanalında qeyd edib.

Bundan əlavə, o qeyd edib ki, Amerika liderinin bu təklifi yalnız İsrailin fələstinlilərə qarşı təcavüzünü ardıcıl olaraq dəstəkləyən ABŞ-ın qərəzli mövqeyini təsdiqləyir.

Səudiyyə Ərəbistanının mövqeyi

Səudiyyə Ərəbistanı Xarici İşlər Nazirliyi X sosial media platforması (keçmiş Twitter) vasitəsilə krallığın müstəqil Fələstin dövləti yaratmadan İsraillə diplomatik əlaqələr qurmaq planının olmadığını təsdiqləyib. Departament bu mövqeyin dəyişməz və möhkəm qaldığını vurğulayıb.

Rusiyanın reaksiyası

Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov bildirib ki, Rusiya münaqişənin iki dövlət prinsipi əsasında həllini dəstəkləyir.

“Bu mövqeni vəziyyətin həllində maraqlı olan ölkələrin əksəriyyəti bölüşür. Rusiya da bu yanaşmanı dəstəkləyir, çünki bu, yeganə mümkün yol olaraq qalır”, - Peskov qeyd edib.

O, həmçinin xatırladıb ki, İordaniya və Misir artıq Trampın təklif etdiyi fələstinlilərin məskunlaşdırılması ideyası ilə razılaşmırlar.

Amerika mediasının qiymətləndirməsi

Amerikanın “The Washington Post” qəzeti yazır ki, Trampın bəyanatı fələstinlilər və onların ərəb müttəfiqləri arasında kəskin hiddətə səbəb olub. Qəzəbin əsas səbəbi 2,2 milyondan çox qəzzalının məcburi köçkünlük ehtimalıdır. Nəşr qeyd edir ki, belə bir addım etnik təmizləmə aktı kimi qəbul edilə bilər.

“Politico” vurğulayır ki, Trampın Qəzza zolağına nəzarəti ələ keçirmək planları hətta onun Respublikaçılar Partiyasındakı tərəfdarları arasında da çaşqınlığa səbəb olub. Nəşr Cənubi Karolinanı təmsil edən senator Lindsey Qrahamdan sitat gətirir:

“Gəlin görək, ərəb müttəfiqlərimiz buna necə reaksiya verəcək. Düşünmürəm ki, mənim ştatımın xalqı Amerika qoşunlarının Qəzzaya göndərilməsi ideyasını dəstəkləyəcək. Bu, ciddi problemə çevrilə bilər”.

Şimali Dakotadan olan senator Con Huven təklif edib ki, Tramp bu cür bəyanatlardan daha çox danışıqlar strategiyasının bir hissəsi kimi istifadə edir.

Amerikanın “Axios” nəşri yazır ki, Trampın təklifləri fələstinlilər arasında mənfi reaksiyaya səbəb olub və hətta onlara birbaşa dəstək ifadə etməyən Netanyahunun özü üçün də sürpriz olub. Həmçinin qeyd edilir ki, İordaniya və Misir hakimiyyəti fələstinlilərin öz ölkələrinə köçürülməsi cəhdlərinə qəti şəkildə qarşı çıxıb.

"Əş-Şərq Əl-Avsat" qəzetinin rəyi

Ərəbdilli beynəlxalq “Əl-Şərq Əl-Avsat” qəzeti Trampın bəyanatını “şok” adlandırır və onun həyata keçirilməsinin beynəlxalq hüququ poza biləcəyini vurğulayır. Nəşr bu təklifin təkcə ərəb dünyasında deyil, ABŞ-nin Qərb müttəfiqləri arasında da güclü müqavimətlə üzləşəcəyinə diqqət çəkir. Bəzi hüquq müdafiəçiləri bunu artıq etnik təmizləmə aktı ilə müqayisə edib.

S.Laçın