"Mersin Ukrayna təşəbbüslərinin iflası: eyforiyadan məyusluğa" - "Deutsche Welle"

"Ambisiyalar, reallıq və Avropada çaşqınlıq..."

Keçən həftə Ukraynada sülh üçün ümidlə başlayıb, məyusluqla sona çatıb. Friedrix Mersin bir sıra təşəbbüsləri siyasi və hüquqi maneələrə tuş gəlib.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "dw.com" nəşri yazıb.

Sülh ümidləri və reallıq arasında 

Nəşrin "Berlin İnsider" rubrikasının yazarı Dirk Emmerix qeyd edir ki, son günlər Ukraynadakı vəziyyət  əsl "Amerika sürüşməsi"ni xatırladır.
Müsbət məqam odur ki, dialoq davam edir. Mayamidə danışıqlar bütün həftəsonu davam edib və iştirakçılar bunların konstruktiv olduğunu vurğulayıb. Hətta Emmanuel Makron və Vladimir Putin arasında görüş də gündəmə gəlib.

Lakin neqativ məqam konkret nəticələrin olmamasıdır. Beynəlxalq diplomatiyada "konstruktiv danışıqlar" ifadəsi tez-tez tıxanma və faktiki irəliləyişin olmaması üçün istifadə olunur. Keçən həftənin əvvəlində sanki müharibənin sonunun yaxın olduğunu düşünmək kimi eyforiya çox erkən idi. Mersin  Avropa liderləri arasında yeni əsas fiqur kimi qiymətləndirilməsi də tələsik görünürdü.

Ambisiyalar və reallıq

Eyforiya iki gündən çox sürmədi. "Bir rubla hədəfləndin, qəpiyə dəymiş oldun" deyimi keçən həftə Mers üçün məhz belə oldu. Burada üç əsas məqama diqqət yetirək:

- Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanətləri: Mersin Berlində təqdim etdiyi NATO modelinə uyğun zəmanətlər iki gün sonra dağılıb. ABŞ onları yalnız Kiyevə təzyiq göstərmək üçün qəbul edib ki, Moskvanın tələb etdiyi Donbas ərazilərinə güzəştə gedilsin. Mers onları Moskvaya, Tramp isə Kiyevə təzyiq vasitəsi kimi istifadə etmək istəyib. Ukrayna isə zəmanətlərin güvənilirliyinə şübhə ilə yanaşıb.

- Avropa çoxmillətli sülhməramlı qüvvələrinin yaradılması: Berlində qərara alınan bu təşəbbüs Rusiyanın "qırmızı xətti" hesab olunur. Həftənin ortasında Mers Bundesverin bu missiyada iştirak edib-etməyəcəyinin məlum olmadığını bildirib. ABŞ əvvəldən bu ideyanı dəstəkləməyib, indi isə Almaniya da geri addım atır. Bu, Rusiya ilə strateji qarşıdurmaya bənzəmir.

- Mersin Rusiyanın Avropada dondurulmuş aktivlərini Ukraynaya yardım üçün istifadə etmək təşəbbüsü: Aİ sammitində o, "bu vacib məsələdə va-bank getməyə hazır olduğunu" bildirib. Lakin hüquqi problemlər və qlobal maliyyə bazarlarına təsir qeyri-müəyyən olub. Belçika, İtaliya və Fransa dəstəkləməyib. Nəticədə Ukrayna Rusiyanın dondurulmuş vəsaitlərindən deyil, Avropa fondlarından 90 milyard avro alacaq.

Makron yeni impuls verə bilərmi?

Həftənin əvvəlində Emmanuel Makron tonu dəyişməyə hazırlaşır və Vladimir Putin ilə birbaşa danışmaq istəyir. Bu, Mers ilə razılaşdırılmayıb və Kremlin açıq dialoqa meyli, Mers üçün əlavə bir sarsıntıdır. Makrona mesaj açıqdır: danışıqlar konstruktiv aparılmalıdır. Lakin hara və necə yönələcəyi hələlik məlum deyil.