"Enerji içkiləri barədə təhlükəli həqiqətlər: qan xərçəngi, ürək tutmaları və geriyə dönüşü olmayan fəsadlar" - Elmi tədqiqat

"Enerji içkiləri həm böyüklər, həm də yeniyetmələr üçün real təhlükədir..."

Roçester Universitetinin Wilmot Onkologiya İnstitutunun alimləri taurinin leykemiya hüceyrələrinin çoxalmasını aktivləşdirdiyini aşkar edib.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "iz.ru" nəşri yazıb.

Enerji içkiləri qan xərçəngini sürətləndirə bilər

Laboratoriya testləri göstərib ki, xərçəng hüceyrələri taurini xüsusi SLC6A6 geni vasitəsilə "soraraq" enerji istehsalını artırır. Bu isə onların daha sürətli bölünməsinə şərait yaradır. Taurinin hüceyrəyə girişinin bloklanması leykemiyanın inkişafını həm hüceyrə mədəniyyətində, həm də siçanlarda zəiflədib.Alimlər bildirir ki, gündəlik həyatdakı orta taurin qəbulu birbaşa xərçəngə səbəb olduğu sübut edilməyib, lakin geniş istifadə olunan enerji içkiləri və əlavələrin təhlükəsizliyi ciddi sual altındadır.

Şəkər, stimulyantlar və hormon pozuntusu

Endokrinoloq Yevgeniya İvanovanın sözlərinə görə, bir banka enerji içkisində 10-15 çay qaşığına qədər şəkər ola bilər. Bu da insulinin kəskin artmasına, insulinrezistentliyinə və II tip diabet riskinə səbəb olur. Kofein, taurin və guarana sinir sistemini və ürəyi əldən salır: taxikardiya və hipertoniya, panik ataklar, güclü hormonal disbalans, mədə-bağırsaq zədələnmələrinə səbəb ola bilər. Həkim vurğulayır ki, 21 yaşa qədər heç bir təhlükəsiz doza yoxdur. Hətta sağlam böyüklər üçün, xüsusən də ürək, təzyiq və qalxanabənzər vəz problemləri olanlarda gündə bir banka belə risklidir.

Yeniyetmələrdə ürək tutmaları və diabet riski

Ukraynalı kardiocərrah Stanislav Fanta bildirir ki, enerji içkiləri yeniyetmələrin davamlı formalaşan ürək-damar sisteminə kritik yük yaradır. Son illərdə həkimlər enerji içkisindən dərhal sonra xəstəxanaya düşən uşaq və gənclərin sayının artdığını qeyd edir. Mütəxəssis xüsusilə bu halları vurğulayır: qəfil ürəkdöyünmə və aritmiyalar, susuzlaşma və qanın "qatılaşması", tromboz riski, pankreasın həddən artıq yüklənməsi və II tip diabetin inkişafı.

Həkimin sözlərinə görə, yeniyetmələrin bəzilərində gizli ürək keçiriciliyi problemləri olur və enerji içkisi bu təhlükəni dərhal qıcıqlandıra bilər. Bəzi hallarda bircə banka belə ağır aritmiya və ya ürək tutmasına səbəb ola bilir. Alimlərin və həkimlərin ümumi qənaəti eynidir: enerji içkiləri nə "günlük enerji mənbəyi", nə də zərərsiz stimulyator ola bilər. 

Xüsusilə yeniyetmələr üçün heç bir təhlükəsiz həddi yoxdur, böyüklər üçün isə müntəzəm istifadənin fəsadları - ürək-damar xəstəlikləri, hormonal pozuntular və hətta qan xərçəngi riskinin artması çox ciddi qəbul edilməlidir. İş qüvvəsini bərpa etməyin ən sağlam yolu isə enerji içkiləri deyil, yataq, su, balanslı qidalanma və fiziki aktivlikdir.