"NATO şərq cinahını gücləndirir: antidron sistemi və istehsal artımı" - "Associated Press"

"Polşa və Rumıniyada ABŞ-in "Merops" sistemi yerləşdirilir, eyni zamanda NATO həm döyüş sursatı, həm də yeni müdafiə texnologiyaları sahəsində istehsalı artırır..."

"Merops" antidron sistemi nədir?

"Associated Press" agentliyinin məlumatına görə, NATO Polşa və Rumıniyada Amerikanın "Merops" adlı kompakt antidron sistemini yerləşdirməyə başlayıb, Danimarka da sistemin tədarükünü elan edib. "Merops" pikapın arxasına yerləşəcək qədər kompakt quruluşdadır, süni intellektdən istifadə edərək dronları aşkarlaya, onları izləyə və peyk və ya radiokommunikasiya kəsilsə belə, müdaxilə edərək neytrallaşdıra bilir. Sistemin bir funksiyası da düşmənin dronuna yaxınlaşacaq kiçik qarşı-dronları göndərmək və ya hədəf məlumatlarını digər qoşunlara ötürməkdir. 

Bu qərar son aylarda Avropada qeydə alınan bir neçə dron pozuntusundan - Polşa hava məkanına daxilolmalar və Münhen, Berlin, Brüssel, Kopenhagen kimi hava limanlarında yaranmış vəziyyətdən sonra verilib. NATO rəsmiləri "Merops"-un F-35 kimi təyyarələri səfərbər etməkdən daha sərfəli və çevik həll olduğunu vurğulayır və sistemin Ukraynada aparılan sınaqlarda effektivliyini göstərdiyini qeyd edir. 

Ammunisiya istehsalında dönüş

NATO baş katibi Mark Rütte Buxarestdə keçirilən sənaye forumunda bildirib ki, Alyans artıq sursat istehsalında keçmişdə Rusiyanın üstünlüyünü geri qoyur və istehsal həcmləri son onilliklərlə müqayisədə artıb. Rütte qeyd edib ki, əvvəlcə bütün NATO ölkələrinin birgə istehsalından daha çox sursat istehsal edən Rusiya ilə müqayisədə indi vəziyyət dəyişir və Alyans yeni istehsal xətləri açır, mövcud istehsalı genişləndirir. 

Rütte həmçinin vurğulayıb ki, bu irəliləyiş yalnız sayla bağlı deyil, havadan müdafiə sistemlərindən tutmuş ucuz dron-interseptorlara qədər müxtəlif sahələrdə inkişaf tələb olunur və innovasiya təşəbbüsləri həlledici rol oynayacaq. Əsas çağırışlar arasında xammal və komponent təminatı, eləcə də uzunmüddətli sənaye investisiyaları qalır. 

Müdafiə strategiyasının iki üzü

"Merops"-un yerləşdirilməsi ilə Rüttenin istehsal artımına dair bəyanatı bir-biri ilə tamamlayıcı mesajlar göndərir: bir tərəfdən, dron təhdidinə çevik və sərfəli texnoloji cavablar (məsələn, mobil "Merops" vahidləri və dron-divizorları) tətbiq edilir, digər tərəfdən isə uzunmüddətli rəqabət üçün sənaye bazası gücləndirilir, yəni həm "qısamüddətli: müdafiə, həm də "uzunmüddətli" material təminatı və istehsal qabiliyyəti bərpa olunur. 

Bununla paralel olaraq Avropa Komissiyası və NATO İdarəçiliyi "dron divarı" kimi çoxsəviyyəli sistemlərin qurulmasını planlaşdırır ki, bu da sensorlar, xəbərdarlıq mərkəzləri və qarşısalmadırma vasitələrinin şəbəkələşməsi ilə formalaşacaq, tam funksionallıq 2026-2027 illərdə nəzərdə tutulur. Bu strategiya Avropanın həm hərbi, həm də mülki infrastrukturunu qorumaq üçün genişmiqyaslı koordinator yanaşması tələb edir. 

NATO indi həm taktiki, həm strateji səviyyədə reaksiyalarını gücləndirir - sahədəki yeni vasitələr sürətlə tətbiq olunur, eyni zamanda sənaye və logistika dayaqları uzunmüddətli rəqabət üçün bərpa edilir. Bu, Avropanın hava məkanını qorumağa yönələn çoxsahəli və sinxronlaşdırılmış cavab strategiyasının ilkin mərhələsidir.