"ABŞ-ın İrana deportasiya əməliyyatı: gizli razılaşma və insan haqları dilemması" - "The New York Times"

"Tramp administrasiyası yüzlərlə iranlını geri göndərir..."

ABŞ hökuməti İrana qarşı deportasiya əməliyyatına başlayıb. İlk mərhələdə təxminən 100 nəfər iranlı miqrant xüsusi reyslə Luizianadan Qətər üzərindən Tehrana göndərilib.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "The New York Times" nəşri yazıb.

Deportasiya qərarı və ilk mərhələ

İran rəsmilərinin bildirdiyinə görə, onların bir hissəsi aylardır saxlanma mərkəzlərində qaldıqdan sonra könüllü olaraq qayıtmağa razılaşıb, digərləri isə məcburi deportasiya olunub. İran Xarici İşlər Nazirliyi prosesi koordinasiya edib və geri qayıdanlara təhlükəsizlik zəmanəti verildiyini açıqlayıb. Bununla belə, deportasiya olunanların arasında həm narazılıq, həm də qorxu hissi mövcuddur.

Tramp administrasiyasının miqrasiya siyasəti

Bu addım prezident Donald Trampın sərt anti-immiqrasiya kursunun tərkib hissəsi kimi dəyərləndirilir. ABŞ rəsmilərinin sözlərinə görə, ümumilikdə 400 nəfərə qədər iranlının deportasiyası nəzərdə tutulur. Onların əksəriyyəti ABŞ-a qeyri-qanuni yollarla, xüsusən də Meksika sərhədindən keçərək daxil olub. Tramp BMT Baş Assambleyasında çıxışı zamanı ABŞ-ın "kütləvi deportasiya" səylərini ikiqat artıracağını bildirib. Administrasiya insan haqları risklərinə baxmayaraq, repatriasiya prosesini sürətləndirməyə çalışır.

İnsan haqları ilə bağlı narahatlıqlar

Hüquq müdafiəçiləri bu qərarı sərt tənqid edir. Çünki İranda hakimiyyət illərdir siyasi dissidentləri, qadın hüquqları fəallarını, jurnalistləri, dini azlıqları və LGBT nümayəndələrini təqib edir. ABŞ-ın əvvəllər sığınacaq verib qoruduğu bəzi miqrantlar indi geri qaytarılır. Xüsusilə xristianlığa keçmiş iranlıların deportasiyası diqqət çəkir - onlar vətəndə ciddi təqiblərlə üz-üzə qala bilər. Bu səbəbdən bir sıra beynəlxalq təşkilatlar Vaşinqtonu insan haqlarını nəzərə almadan deportasiya siyasəti yürütməkdə günahlandırır.

ABŞ-İran münasibətlərində nadir əməkdaşlıq

Deportasiya əməliyyatı iki ölkə arasında nadir əməkdaşlıq nümunəsi sayılır. Rəsmi Tehran prosesi açıq şəkildə təsdiqləyib və ABŞ-la uzunmüddətli danışıqlar nəticəsində razılaşmanın əldə olunduğunu bildirib. Bununla belə, siyasi müşahidəçilər qeyd edir ki, bu əməkdaşlıq taktiki xarakter daşıyır və ABŞ-İran münasibətlərində dərin dəyişiklik demək deyil. Əksinə, Vaşinqtonun sanksiyaları davam edir, Tehran isə daxildə sərt repressiya siyasətini gücləndirir.