"Tramp Çinlə sövdələşmə naminə Tayvana hərbi yardımı dondurub" - "The Washington Post"

"Bu riskli qərar Pekinlə ticarət sövdələşməsinə yol açsa da, Tayvanın müdafiəsini zəiflədə bilər..."

ABŞ prezidenti Donald Tramp bu yay Tayvana 400 milyon dollardan çox dəyərində hərbi yardım paketini təsdiqləməkdən imtina edib. Paketə müasir pilotsuz uçuş aparatları və əvvəlkilərlə müqayisədə daha güclü sursatlar daxil idi.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "The Washington Post" nəşri yazıb.

Yardım paketi və səbəblər

Ağ Evin sözçüsü hələ yekun qərarın verilmədiyini bildirsə də, mövzuya yaxın mənbələr əksini deyir. Ekspertlər hesab edir ki, bu addım ABŞ-ın Tayvan siyasətində kəskin dönüş deməkdir. Rəsmi səbəb Vaşinqtonun Çinlə böyük ticarət razılaşmasına nail olmaq cəhdləri ilə bağlıdır. Tramp yaxın günlərdə Çin lideri Si Tszinpinlə telefon danışığı aparacaq, ardından isə görüşün baş tutacağı gözlənilir. Bu danışıqlar "TikTok"-un ABŞ-dakı taleyinə dair kompromisə də yol aça bilər.

Pekinin təzyiqi və Tayvanın vəziyyəti

Çin Xalq Azadlıq Ordusu Tayvan ətrafında hərbi gücünü sürətlə artırır, genişmiqyaslı təlimlər keçirir. ABŞ kəşfiyyatının məlumatına görə, Si Tszinpin ordusuna 2027-ci ilə qədər adanı ələ keçirməyə hazır olmağı tapşırıb. Bu, hələ dəqiq son tarix sayılmasa da, Tayvan üzərindəki təzyiqin artdığını göstərir.

Tayvan rəhbərliyi artıq yeni silah müqavilələri imzalayıb və müdafiə büdcəsini əhəmiyyətli dərəcədə artırmağı planlaşdırır. Növbəti il hərbi xərclər ÜDM-in 3,3 faizinə çatdırılacaq, 2030-cu ilə qədər isə bu göstəricinin 5 faizə qaldırılması nəzərdə tutulur.

Vaşinqtonun dəyişən siyasəti

Tramp administrasiyası son aylarda Çinə qarşı mövqeyini yumşaldıb: yüksək texnologiyalı çiplərin ixrac məhdudiyyətləri zəiflədilib, Konqresin "TikTok" qadağası isə icra olunmayıb. Bu güzəştlər həm Respublikaçılar Partiyasında, həm də Trampın keçmiş komandasında narahatlıq doğurub.

Əgər Co Bayden administrasiyası Tayvana bir neçə yardım paketini prezident səlahiyyətləri ilə təsdiqləmişdisə, Tramp əmindir ki, ada özü silah alışlarını maliyyələşdirməlidir. Onun fikrincə, güclü iqtisadiyyata malik Tayvan İsrail və Avropa ölkələri kimi davranaraq müdafiə xərclərini öz üzərinə götürə bilər.