"Rusiya-ABŞ tərəfdaşlığı Fars körfəzi ölkələrini Moskva və Vaşinqton arasında mühüm iqtisadi və maliyyə bağlayıcısına çevirə bilər..."
ABŞ və Rusiyanın yaxınlaşması Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinə səbəb ola bilər.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Livanın "Al Mayadeen" nəşri yazıb.
Qeyd edilir ki, Tramp və komandası Ankaranın və islamçı qruplaşmaların Dəməşqdəki təsirini məhdudlaşdırmaq üçün Kremlin dəstəyi ilə əməkdaşlıq etməyə hazırdır.
Vaşinqton Moskvanın Suriyadakı hərbi varlığının qorunmasını dəstəkləyə bilər. Bunun üçün Rusiya Türkiyənin vasitəçiliyi ilə prezident Əhməd əş-Şəraa ilə danışıqlar aparır.
ABŞ-Rusiya münasibətləri Trampın ikinci dəfə prezident seçilməsindən sonra xeyli yaxşılaşıb. Vaşinqtonun bu yaxınlaşmanı təşviq edən addımlarından biri də Ukraynanın dörd vilayətinin (Donetsk, Luqansk, Xerson və Zaporojye) Rusiyaya birləşdirilməsini tanıyan və Kiyevin NATO-ya üzvlükdən imtinasını təmin edən saziş çərçivəsində Vladimir Zelenskini hərbi əməliyyatları dayandırmağa məcbur etməkdir.
Bu tendensiyanın Yaxın Şərqə də təsir edəcəyi gözlənilir. Analitiklər hesab edir ki, Moskva ilə yaxşı münasibətlər 25 illik xaos və münaqişələrdən sonra bölgədə sabitliyə gətirib çıxara bilər.
Suriya məsələsi
ABŞ administrasiyası "müvəqqəti prezident" Əhməd əş-Şəraaya qarşı çıxa bilər. O, islamçı "Hayat Təhrir əş-Şam" qruplaşmasına rəhbərlik edir və ABŞ-ın terror siyahısına daxil edilib. Tramp administrasiyası, xüsusilə də respublikaçılar islamçı qruplarla əməkdaşlığa skeptik yanaşır.
ABŞ administrasiyası Əhməd əş-Şəraanın tərəfdarlarının Suriyanın sahil bölgəsində ələvilərə və xristianlara qarşı törətdiyi qətliamlardan hiddətlənib. Dövlət katibi Marko Rubio bildirib ki, Vaşinqton "radikal islamçı terrorçulara" qarşıdır və "azlıqların tərəfindədir".
Bu amillər Trampı Moskva ilə əməkdaşlığa yönəldə bilər. Vaşinqton Rusiyanın Suriyadakı hərbi bazalarını qorumasına dəstək verə bilər. ABŞ-ın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Uitkoffa İsrailin Rusiyanın hərbi bazalarını qoruması üçün Tramp administrasiyasına təzyiq edib-etmədiyi soruşulanda, o cavab verib: "Bu, bizim milli maraqlarımıza zidd deyil ki?".
Keçmiş ABŞ səfiri Robert Ford hesab edir ki, Tramp ABŞ qoşunlarını Suriyadan çıxarmaq istəyir, lakin bu halda Türkiyənin və onun dəstəklədiyi islamçı qrupların "Suriya Demokratik Qüvvələrini" məhv edəcəyindən narahatdır. Buna görə də ABŞ və Rusiyanın əməkdaşlığı Əhməd əş-Şəraanın devrilməsinə və beynəlxalq cəmiyyət üçün daha məqbul bir fiqurun hakimiyyətə gətirilməsinə səbəb ola bilər.
İran və Fars körfəzi ölkələri
Moskva və Vaşinqtonun yaxınlaşması İranın nüvə proqramı məsələsinə də təsir edə bilər. ABŞ hərbi müdaxilədən çəkinə bilər, lakin İsrail Tehrana qarşı hərbi əməliyyatlar aparmaqda israr edir.
Gələcək Rusiya-ABŞ danışıqlarında İranın nüvə proqramının əsas müzakirə mövzularından biri olacağı bildirilir. ABŞ Moskvanın Tehranla yaxın münasibətlərindən istifadə edərək İranla koordinasiyanı asanlaşdırmağa çalışır.
Birləşmiş Ştatlar İranla mümkün razılaşmanın İsrail-Fələstin münaqişəsində gərginliyi azalda biləcəyini və Qəzzanın idarəçiliyi ilə bağlı Misir və Qətərin rolunu gücləndirəcəyini düşünür. Bundan əlavə, bu razılaşma Yəməndə "Ənsar Allah" (husilər) qruplaşmasının İsrail gəmilərinə hücumlarını dayandırmağa kömək edə bilər.
Rusiya və ABŞ arasındakı yaxınlaşma Fars körfəzi ölkələrinin, xüsusilə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) və Səudiyyə Ərəbistanının qlobal rolunu artıra bilər. Moskva Qərbin tətbiq etdiyi sanksiyalardan sonra BƏƏ və Dubayı qeyri-rəsmi ticarət mərkəzi kimi istifadə edir.
Eyni zamanda, Rusiya bu ölkələrlə süni intellekt və hərbi texnologiyalar sahəsində əməkdaşlığı genişləndirməyə çalışır. Körfəz ölkələri isə Qərb silah sistemlərinə bağlı qaldıqlarına baxmayaraq, ABŞ və Rusiya ilə balanslı münasibətlər qurmaq istəyir.
Beləliklə, Rusiya-ABŞ tərəfdaşlığı Körfəz ölkələrini Moskva və Vaşinqton arasında mühüm iqtisadi və maliyyə bağlayıcısına çevirə bilər.