"Bakıdakı “Rus Evi”nin bağlanması ilə bağlı vəziyyət əslində, Azərbaycanın israr etdiyi milli qanunvericiliyin və beynəlxalq təcrübənin tələblərilə sıx bağlı olan standart proseduru əks etdirir".
Bunu Modern.az-a açıqlamasında Azərbaycanda Rus İcmasının sədri, Milli Məclisin deputatı Mixail Zabelin bildirib.
"Azərbaycan suveren dövlət kimi öz ərazisində qanunları və beynəlxalq öhdəlikləri çərçivəsində xarici təşkilatların fəaliyyətini tənzimləmək hüququna malikdir. Birinci və ən vacib məqam xarici təşkilatların Azərbaycan ərazisində hüquqi şəxs kimi qeydiyyata alınması məsələsidir. Bu proses ölkədə müəyyən edilmiş inzibati və hüquqi qaydalara riayət etməyi nəzərdə tutur.
“Rossotrudniçestvo”nun nümayəndəliyi kimi fəaliyyət göstərən “Rusiya Evi”nə gəldikdə isə qurumun hüquqi şəxs kimi qeydiyyata alınmaması onun fəaliyyətinin dayandırılması tələbinin əsas səbəbi olub.
Bəzi Azərbaycan KİV-lərində "Rus Evi"nin guya Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının fəaliyyətində əli olması ilə bağlı yayılan açıqlamalar rəsmilər tərəfindən səsləndirilməyib.
Belə ki, Bakıdakı “Rus Evi”nin bağlanması tələbləri təsadüfi və ya siyasi motivli qərar deyil, hüquqi qeydiyyatın olmamasına, beynəlxalq və milli hüquq normalarına riayət edilməsi zərurətinə tam təbii reaksiyadır", - o deyib.
İcma sədri söyləyib ki, belə bir addım münaqişəli vəziyyətin xəbərçisi kimi qəbul edilməməlidir:
"Azərbaycanın Bakıdakı "Rus Evi"nin bağlanmasını tələb etmək qərarı Rusiya ilə ikitərəfli münasibətlərin daha geniş kontekstinin bir hissəsi kimi qiymətləndirilməlidir ki, bu da milli qanunlara uyğunluğa əsaslanan standart hüquqi prosedurdur.
Belə bir addım münaqişəli vəziyyətin xəbərçisi kimi qəbul edilməməlidir. Rusiya Federasiyası tərəfindən hüquqi prosedur məsələsi yaranarsa, Moskva öz qanunvericiliyi çərçivəsində müvafiq qərarlar qəbul edəcək.
Bundan başqa, Rusiya mətbuatında da Bakıda "Rus Evi"nin bağlanması ilə bağlı narahatlıqlar ifadə olunub. Bu bəyanatlar kifayət qədər tənqidi xarakter daşıyırdı, lakin dövlət səviyyəsində belə bir mövqe bildirilmədi. Ümumiyyətlə, həm Azərbaycan, həm də Rusiya mövcud vəziyyəti dialoq yolu ilə həll etməyə hazır olduqlarını nümayiş etdiriblər.
Hər iki ölkənin bu cür məsələlərin həllində kifayət qədər təcrübəsi var və çox güman ki, bu iş də istisna olmayacaq. Diplomatik bəyanatlardan da göründüyü kimi, hər iki tərəf sabit və dostluq münasibətlərinin saxlanmasına sadiqdir və hər iki tərəf məqbul olan həll yolunu axtaracaq.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, ötən ilin sonunda “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus təyyarənin qəzaya uğraması ilə bağlı faciəvi insident Rusiya ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin dinamikasına doğrudan da öz təsirini göstərib. Azərbaycan haqlı olaraq təbii fəlakətə görə təqsirkarların günahının və məsuliyyətinin tanınmasını tələb edir.
Bununla belə, bu, diqqətli və balanslı yanaşma tələb edən ayrı, heç də az əhəmiyyətli olmayan, lakin yenə də fərqli bir məsələdir".
Mixail Zabelin "Rus Evi"nin statusunda mümkün dəyişikliklərə baxmayaraq, rus dilinə və rusdilli vətəndaşlara münasibətin müsbət və sabit olaraq qalacağına əmin olduğunu deyib:
"Azərbaycanda rus dilinin və ya ona münasibətin sferasında "Rus Evi"nin olub-olmaması əsas faktor deyil. Ölkədə ənənəvi olaraq yüksək multikulturalizm və müxtəlif etnik qruplara hörmət var. Azərbaycan həmişə çoxmillətli tərkibi ilə fəxr edib və onun ərazisində yaşayan bütün xalqlar, o cümlədən rus icması arasında harmoniyanı qorumağa çalışır.
Azərbaycandakı rus icması cəmiyyətin ayrılmaz hissəsidir və onun ölkənin mədəni, təhsil və sosial həyatına təsiri çox böyükdür. Buna misal olaraq rus məktəblərinin olması, təhsil müəssisələrində rus dilinin tədrisi, eləcə də rusdilli vətəndaşların ictimai həyatda fəal iştirakını göstərmək olar.
Buna görə də, "Rus Evi"nin statusunda mümkün dəyişikliklərə baxmayaraq, rus dilinə və rusdilli vətəndaşlara münasibət, əminəm ki, müsbət və sabit olaraq qalacaq.
Yenə də indi "Rus Evi"nin qeydiyyata alınması məsələsi var və Moskva artıq bu məsələdə əməkdaşlığa hazır olduğunu bildirib. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, qeyd etmək lazımdır ki, ölkələr arasında mədəni mübadilə hələ də başqa kanallar vasitəsilə - məsələn, səfirliklər, Mədəniyyət nazirlikləri, diaspor təşkilatları və ya digər rəsmi və özəl təşəbbüslər vasitəsilə davam edir. Ümid edirəm ki, bütün məsələlər tezliklə həllini tapacaq".