Prezident seçkiləri ilə bağlı keçirilən teledebatlar hər bir namizədin potensialını, siyasi çəkisini, intellektrual səviyyəsini və nəhayət cəmiyyət arasında nüfuzunu düzgün əks etdirmə açısından çox önəmlidir.
Teledebat üçün ayrılan vaxtın yetərli olmadığına baxmayaraq müxalifəti təmsil edən namizədlər məlum səbəblər üzündən uzun müddət təmas qura bilmədiyi seçiciləri ilə qısa zaman kəsimində canlı ünsüyyətə girmək imkanı əldə etdilər. O başqa bir məsələdir ki, hansı namizəd verilən vaxtdan necə yararlanır, bütün çıxışlarını dedi-qodu, başqalarını şantaj üzərində, yoxsa, yalnız öz platforma və proqramını xalq çatdırmaq zəminində qura bilir...
Teledebatları izlədikcə daha çox üç namizədin öz çıxışlarını sırf mahiyyət üzrə qurduğunun şahidi oluruq. Azərbaycan Demokrat Partiyasından namizədliyi irəli sürülmüş S.Cəlaloğlu bütün çıxışlarını orjinallıqla qura bilmiş, cəmiyyətmizi sarmış müxtəlif tipli problemlərlə bağlı yanaşmalarında yeni ideyalar səsləndirmişdir. Bu fərqlilik və orjinallığın, ilk növbədə onun bir siyasətçi və fəlsəfi araşdırıcı olaraq uzun illər apardığı gərgin axtarışların, əldə etdiyi nəzəri və praktik biliyin, bütün məslələrə qlobal yanaşma qabiliyyətinin və faktlar arxasında duran səbəb-nəticə əlaqələrini ustalıqla görməsinin nəticəsi olaraq ortaya çıxdığını söyləsək, yanılmarıq.
S.Cəlaloğlunu tərcümeyi-halını izlədikcə, keçdiyi həyat yoluna nəzər saldıqca bir çox yenilikçi ideyaların, bu gün qaldırdığı və həlli üçün reseptlər irəli sürdüyü problemlərin hələ onun siyasi meydana atıldığı 30 il bundan əvvəl zamanla bağlı olduğunu görmək olar. Sosial araşdırmaları, publisist məqalələri, “Azadlığa məhkumuq”, “Mahiyyət”, “İlahi siyasət”, “Totalitarizmin metamorfozası” adlı elmi fəlsəfi əsərləri ilə oxucularının diqqətini cəlb edən S.Cəlaloğlu öz axtarışlarında nəinki Azərbaycanın çağdaş problenlərinin həlli yollarını, eləcə də qlobal dünyamızın rastlaşdığı problemlərə yeni aspektdən yanaşmış, başlanğıc və son arasında insanlığın üzərinə düşən missiyanı fəlsəfi dillə anlada bilmişdir.
Təbii ki, öz üzərində ciddi səylə çalışmalar, elmi fəlsəfi araşdırmalar ona bu teletebatlarda sərbəst, məzmunlu çıxış etmək, cəmiyyətin yaralarını görmək və yaranmış problemlərdən çıxış yollarını göstərmək imkanı verir. S.Cəlaloğlu istər debatlarda, istərsə də ondan əvvəlki çıxışlarında iqtidarla müxalifətin eyni qaydada demokratik tələblərə əməl etməsini vacib şərt kimi qəbul edir və Azərbaycan şəraitində dəyişilmələrin qansız-qadasız baş tutmasına xidmət edən demokratiyaya fazalı keçidin tərəfdarı olduğunu bəyan edir.
S.Cəlaloğlu öz çıxışlarında korrupsiyaya qarşı mübarizədə korrupsienerləri həbs etmək yolunu deyil, korrupsiyaya zəmin yaradan şərtlərin aradan qaldırılması ideyasını irəli sürür. O, özünə qarşı həm müxalifət , həm də iqtidar düşərgəsindənn cəbhə açılmasıdan ehtiyat etməyərək iqtidar müxalifət arasında olan barışmaz ziddiyyətlərin aradan qaldırılması istiqamətində ardıcıl səylər göstərir və vətəndaş həmrəyliyinin, siyasi qüvvələr arasında konsensusun əldə edilməsi üçün siyasi dialoqun əsas müəllifi kimi çıxış edib. Qarabağ probleminin həllinə cəhddə hərbi ritorikadan daha çox diplomatik səylərin və beynəlxalq rəyin əldə edilməsinin vacibliyini diqqətə çatdıran Sərdar bəy problemin məhz hüquqi müstəvidə uğur qazanmasına inanır və prezident seçiləcəyi halda bu boşliuğu əməli işlə doldurmağa vədlər verir.
Teledebatda orjinallığı ilə seçilən, problemləri fərdi deyil, ümumi şəkildə qabartmağı bacaran, sosial, iqtisadi, mənəvi sahələrdə baş verən əyintiləri kəskin şəkildə tənqid edən, hər bir siyasətin başında insana xidmət faktının durduğunu vurğulayan İ.Ağazadənin çıxışları diqqətdən yayınmamalıdır. O, iqtidar yönlü tiplər tərəfindən şəxsinə qarşı yönəlik çılız hücumlara cavab verməkdənsə öz platforması ətrafında danışmağa, cəmiyyətdə yaşanan problemlərin kökünün bu hakimiyyətlə bağlı olduğunu səsləndirməyə üstünlük verir və prezident seçiləcəyi halda millətimizi daha rifah halında yaşatmağa hazır olduğunu bildirir. Gənc və enerjili olması, mesajlarını, platformasını peşəkar siyasi dillə təqdim etməsi, hakimiyyətin istismarçı təbiətini açan faktlarla elektoratı oyanışa səsləməsi onu digər alternativlərindən fərqləndirən əsas məziyyətlərdir.
Teledebatda hakimiyyətin yeritdityi üzücü siyasətə qarşı ən kəskin mövqedə duran, oliqarxların, monopolistlərin, hakim sülalənin törətdiyi qanunsuzluqları sərt dillə ifşa edən C.Həsənli cəmiyyətin yaxından tanıdığı şəxslərdəndir. İki dönəm millət vəkili olması, bir çox monoqrafiya və tarixi əsərlərin müəllifi kimi çıxış etməsi, Elşibəy dönəmində hakimiyyətdə təmsil olunması və mili azadlıq hərəkatında önəmli yer tutması önu cəmiyyətdə tanıdan əsas amillərdir.
C.Həsənli teledebatda coxlarının gözlədiyinin əksinə olaraq sərt mövqe nümayiş etdirdi və nəinki ayrı-ayrı oliqarxların, eləcə də təkzib olunmaz faktlarla birbaşa hakim sülalənin üzərinə getməyi bacardı. Bu baxımdan onun seçici kütləsinə hesablanan və əsas oppenenti olan hakimiyyət komandasının namizədi İ.Əliyevi sarsıdıcı faktlar qarşısında qoyan radikal çıxışları narazı elektoratın ona olan rəğbətini daha da artırır.
Amma diqqətdən qaçmamalıdır ki, müxalif düşərgənin ayrı-ayrı nümayəndəsi olaraq sekilərə qatılan hər üç namizəd sonda vahid mərkəzi qüvvəyə çevrilməyəcəyi halda onlara rəğbəti olan narazı elektoratın səsi parçalanacaq və dağınıqlıqdan yararlanan yenə də “parçala hökm sür” siyasətinin davamçısı olan hakimiyyət olacaq.
Nurəddin İsmayıl
